RIVIERCRUISE SINT PETERSBURG – MOSKOU 14-24 JUNI 2011 door Harry Smit

De voorpret was al mooi. Nadat een aantal vrienden en bekenden ons deze riviercruise had aanbevolen en ons van de foto's van hun reizen hadden laten genieten, hebben we op het internet gezocht naar meer informatie. Nou, de keuze is overweldigend. Omdat we perse met KLM willen vliegen en aan een bepaalde tijd zijn gebonden viel de keuze op het voor ons onbekend reisbureau Rusland Tours & Travel. Ik moet zeggen, we hebben hier geen spijt van gekregen! Tot onze verrassing kregen we een week tevoren van dit reisbureau het prachtige album “100 Mooiste Schatten van Rusland” toegestuurd. Zo'n 200 bladzijden met werkelijk prachtige foto's en begeleidende informatie viel zomaar op onze deurmat. Al kijkend en lezend kwamen we zo steeds meer in de stemming voor de reis.

De reis, die begint in Sint Petersburg en zal eindigen in Moskou. Overigens waren vrienden van ons van mening dat we de reis beter andersom hadden moeten doen, dus we waren benieuwd.

In Sint Petersburg worden we opgewacht door Ludmilla, onze Russische reisleidster, die ons Nederlanders de gehele cruise zal begeleiden. Ludmilla is een oudere dame die redelijk Nederlands spreekt. Het blijkt een resolute tante te zijn. U kunt beter nú Roebels pinnen of Euro's omwisselen, want doen we het later, dan moeten we op elkaar wachten en dan loopt mijn schema in de war. Zo, zij weet van wanten, daar hou ik van. Geen gezeur. Met een dik pak Roebels de bus in, naar de boot.

De boot is MS Peter Panferov, ons thuis voor de komende 11 dagen. Ontvangst is volgens Russische traditie met brood en zout, een teken van gastvrijheid, en balalaika muziek om ons helemaal in Russische sferen te brengen. Onze hut opgezocht, koffers uitgepakt en dan is het alweer tijd voor het diner. De passagiers bestaan uit 10 Nederlanders, 2 Belgen, 18 Russen, 30 Spanjaarden en even zo veel Fransen. Tijdens het diner de eerste Russische woordjes met de serveerster uitgewisseld: do-brie-vjet-sjer en spa-sie-ba, hetgeen betekent: goedenavond respectievelijk dank u wel. Dan krijg je natuurlijk wel meteen een antwoord in het Russisch, waar je even niks mee kunt. Zal wel zoiets als alstublieft zijn, denk je dan. Zoeken we op.

De eerste nacht aan boord. We hadden gekozen voor een standaard hut op het bovendek, voorzien van de gemakken die je normaal zou verwachten Het bed is aan de korte kant. Ik kan met m'n 180 cm niet gestrekt liggen. Minpuntje.

15 juni, rondrit Sint Petersburg.
De tweede dag in Sint Petersburg begint voor onze groep Nederlanders en Belgen met een rondrit door de stad. Wat een drukte. Het lijkt wel of alle 4 miljoen inwoners zich in het verkeer hebben gestort. Ludmilla en een lokale gids geven uitleg en vertellen wat over de historie van Sint Petersburg. Het is bewolkt met zo nu en dan een buitje. Lijkt Nederland wel. De bus rijdt langs mooie bezienswaardige plekken en stopt geregeld voor het nemen van foto's. Verder bezoeken we de Petrus en Paulus vesting met de gelijknamige kathedraal. Hier vind je de graftombes van de Tsaren families beginnend met Peter de Grote. Indrukwekkend en hoogtepunt van de ochtend. Onze groep heeft besloten de middag rustig aan te doen en te gaan winkelen en wandelen. Wij hebben een mooie wandeling gemaakt langs de Mojka, Nevski Prospekt en de prachtige kerk van de Verlosser op het Bloed. Helaas was de kerk gesloten, maar alleen al de aanblik is oogstrelend. De bus pikt ons op het Plein der Kunsten weer op voor de terugreis.
Na het diner het kaartspel “boerenbridge”gedaan en dan naar bed.

16 juni, bezoek aan de Hermitage!
Wederom regenachtig. De bus staat geregeld vast in een file. We doen er bijna twee uur over om bij de Hermitage te komen, waar de lokale gids vol ongeduld op ons staat te wachten. We hebben nog maar één uur de tijd om één van de beroemdste musea van de wereld te bezoeken. Teleurstellend! De entree van de Hermitage is werkelijk schitterend, een trappenhuis met gebeeldhouwde pilaren en gewelven. En dit alles gemaakt van wit marmer, versiert met bladgoud. Woorden schieten te kort. We worden snel door het Winterpaleis/Hermitage geloodst, waarbij we ons op de hoogtepunten richten. Zo bewonderen we werken van o.a. Rembrandt, Vermeer, Michelangelo en Leonardo Da Vinci. Eén troost, zo zei ons de lokale gids, er zijn zo enorm veel kunstschatten aanwezig in de Hermitage, dat, mocht je één minuut per kunstwerk uittrekken, je er acht jaren over zou doen om het geheel te bekijken. Asjemenou, daar kan ik me echt geen voorstelling van maken....
Eén vraag brandt ons op de lippen: waarom niet op een vroeger tijdstip van de boot vertrokken, als je weet dat het verkeer er zo druk is? Of waarom niet over water naar de Hermitage gevaren in plaats van met een bus? Tja, Ludmilla heeft niet de autoriteit hierover te beslissen. Ze zal het aan haar superieuren doorgeven.

Tijd voor de lunch en we zijn 's middags vrij. Om vijf uur meert de boot af en om half zes is de ontmoeting met de kapitein en stuurman. Ook de cruiseleider, scheepsarts en chef van het restaurant worden aan ons voorgesteld. Het balalaika orkest “Mozaik”, dat deze cruise meerdere optredens zal gaan verzorgen, speelt heerlijke Russische wijsjes.

17 juni Mandrogi.
De route naar Mandrogi brengt ons over de rivier Neva, steekt het grootste meer van Europa, het Ladogameer over en volgt dan de rivier Svir. Hier passeren we de eerste van in totaal 17 sluizen, die we op weg naar Moskou zullen tegenkomen. In totaal moeten we 162 meter stijgen!
Op Mandrogi een wandeling gemaakt in de natuur en langs oude fraai beschilderde houten huisjes, boerderijen, ateliers en souvenirwinkeltjes. 's Middags hebben we hier een barbecue, muzikaal omlijst door ons balalaika-huisorkest.

Om drie uur vertrekt de boot naar Kizhi, waar we pas de volgende ochtend zullen aankomen.
's Avonds leert Ludmilla ons wat Russische woorden, het Russische alfabet en vertelt ons wat over de geschiedenis van het land. Na het diner is er een optreden van het balalaika orkest.

18 juni Onegameer en Kizhi.
Het Onegameer is weliswaar kleiner dan het Ladogameer, maar is toch nog enorm. We koersen naar het noordelijk deel van het meer, naar het eiland Kizhi.
Kizhi is een openluchtmuseum. Het pronkstuk is de Transfiguratiekerk met 22 koepels en is de zomerkerk. Ernaast staat de winterkerk, de Maria Beschermingskerk, met 9 koepels. Deze kerken staat op de werelderfgoedlijst van de Unesco en zijn geheel van hout gemaakt. Het bijzondere ervan is dat geen spijkers zijn gebruikt. Waarom een zomer- en een winterkerk? Wel, de winterkerk is op een heuvel gebouwd. 's Winters ligt hier zoveel sneeuw dat de zomerkerk niet meer toegankelijk is. Overigens duurt de winterperiode hier acht maanden!

Om elf uur vertrekt de boot, met bestemming Goritsi. We varen terug over het Onegameer, passeren vijf sluizen, dan volgt het Wolga-Balt kanaal en het Beloemeer.

's Middags brengen we een bezoek aan de kapiteinsbrug en krijgen uitleg over de instrumenten aan boord.
We krijgen weer Russische (geschiedenis)les van Ludmilla en we studeren het eerste van drie Russische liedjes in. Over drie dagen gaat onze groep Nederlanders & Belgen deze liedjes plus een Nederlandstalig lied voor de overige passagiers ten gehore brengen. De Russen, Spanjaarden en Fransen gaan iets soortgelijks doen.
Gerard, uit onze groep, stelt voor “Het Troikalied” van Drs.P. te gaan zingen. Hij zal een toepasselijke tekst bedenken. De groep gaat hiermee akkoord. Ludmilla weet hier niets van en vindt het maar niks dat ze wordt buitengesloten.

Na het diner is er een concert van ons balalaika orkest. Dit keer is het een klassiek repertoire wat ze brengen. We sluiten de avond af in de bar, waar de DJ ook blijkt te kunnen zingen en gitaar spelen.

19 juni Goritsi en Kirillo-Belozerski klooster.
Vanuit Goritsi vertrekken we met een bus naar het Kirillo-Belozerski klooster. Er wonen nog maar acht monniken in een apart gedeelte, verder is het een museum. De gids vertelt dat wanneer je onder het gewelf van de ingang loopt, God je al je zonden zal vergeven. Ik heb er een aantal keer onder gelopen. Je weet maar nooit.
In de kloosterkerk zingt een mannenkoor Russische geestelijke liederen. Het klinkt er prachtig.

Met de bus weer terug naar de boot, die weer vertrekt met bestemming Jaroslawl. We varen op de rivier Sheksna, passeren een sluis en steken 's nachts het Rybinsk stuwmeer over en komen dan 's morgens op de Wolga.

20 juni Jaroslawl.
Bij het aanleggen van het Rybinsk stuwmeer kwamen de stad Mologa, 663 dorpen, 140 kerken en 3 kloosters onder water te staan. Ruim 130.000 mensen moesten verhuizen. 294 Mensen die hun huis niet wilden verlaten, verdronken bij het vollopen van het stuwmeer. Het zal je maar gebeuren.....

's Morgens weer Russische liedjes repeteren met Ludmilla en ze vertelt weer wat over de rijke Russische geschiedenis.

Jaroslawl is een mooie stad, met vele kerken en prachtige gebouwen. Met in het centrum een mooi plein met sierlijke planten, zitjes en fonteinen. We bezoeken er de kerk van de profeet Elias, met prachtige fresco's en muurschilderingen. Binnenin is de kerk één groot schilderij. We wandelen wat in de omgeving en bij toeval belanden we in een kerk waar een eredienst aan de gang is. Doodstil staan we te luisteren naar de prachtigste koorzang die je je maar voor kunt stellen. Dit hadden we niet willen missen. Het is zonnig weer en zo'n 28 graden. We hoeven niet lang naar een terrasje te zoeken. Wat is het leven toch mooi.

's Avonds afvaart naar Oeglitsj. Dan moeten we eerst terug naar het Rybinsk stuwmeer en komen we weer op de Wolga.
Stiekem repeteren we ons Troika lied, met een op onze cruise toegespitste tekst. Het vertier bestaat 's avonds uit een mooi concert van het Mozaik balalaika orkest en een bezoek aan de bar. Miep uit onze groep is jarig en dat moet natuurlijk worden gevierd. Hiep hiep hoera voor Miep en een rondje voor de groep!

21 juni Oeglitsj.
Iwan de Verschrikkelijke had hier zijn lievelingspaleis. Ivans laatste vrouw en zijn jongste, doodgewaande, zoon Dimitri werden verbannen naar het Kremlin van Oeglitsj. Hier werd Dimitri vermoord. Op de plek van de moord werd in 1692 ter nagedachtenis de heilige Demitrius-Bloedkerk gebouwd. De naam van de kerk refereert aan het enorme bloedbad dat hier plaatsvond toen de stad na de moord in opstand kwam. De buitenkant van de kerk is daarom rood gekleurd.

Uiteraard bezoeken wij deze kerk in het Kremlin. N.B. Kremlin is het Russisch woord voor vesting.
In het Kremlin zien we de allereerste in Rusland gemaakte tractor. In de kerk zingt een mannenkoor a-capella Russische liederen. Klinkt erg goed.
We komen ook nog langs een internet café waar we wat e-mails met het thuisfront kunnen uitwisselen. Wel lastig, die Russische letters op het toetsenbord, maar met proberen kom je een heel eind.
Op de terugweg naar de boot passeren we een straat vol souvenirkraampjes. We kunnen hieraan geen weerstand bieden en kopen hier cadeautjes voor onze kleinkinderen.

Terug op de boot de generale repetitie van de drie Russische liedjes die wij als groep gaan zingen. Het optreden is vanavond....

De boot vertrekt naar Moskou, waar we morgen rond lunchtijd zullen aankomen. We varen over de Wolga en het Moskou kanaal. Nog zes sluizen te passeren.

's Avonds is het captains diner. De kapitein met zijn bemanning en het personeel van het restaurant nemen afscheid van de passagiers. We krijgen allemaal een glas wodka en toosten met de kapitein. De kok heeft voor deze gelegenheid extra zijn best gedaan. Het menu smaakt uitstekend.

Na het captains diner gaan de verschillende landenteams optreden. Wij, Nederlanders en Belgen, bijten de spits af met drie weemoedige Russische liedjes, gevolgd door ons Troikalied. Allemaal a-capella. Aan het applaus te horen weten de andere passagiers dit wel te waarderen. Ook Ludmilla geeft blijk van haar goedkeuring. Na ons treden de Russen, Fransen en Spanjaarden op. Zij worden begeleid door het balalaika orkest. Twee Spaanse paren geven ook nog een Tango demonstratie.

22 juni Moskou, het Kremlin.
In de middag leggen we aan in Moskou. Al gauw vertrekken we met een bus naar het Kremlin. Was het in Sint Petersburg druk op de weg, Moskou, met z'n 14 miljoen inwoners, overtreft dit vele vele malen. Wat een chaos. En wat ons opvalt, er rijden de mooiste en veelal nieuwe auto's van alle bekende merken rond. Noem maar een automerk, kijk om je heen en je ziet wel een auto van dat merk rijden.
Het Kremlin verheft zich met zijn paleizen, kathedralen en torens boven de binnenstad van Moskou en bepaalt zo het silhouet van de stad. Hier bevindt zich het politieke machtscentrum van de Russische Federatie. Een oud Russisch spreekwoord luidt: boven Moskou staat alleen het Kremlin en boven het Kremlin staat alleen God. Jawel, dat heb ik ergens gelezen.
Het valt ons op dat er heel veel soldaten en politieagenten op de been zijn. We vragen aan Ludmilla of dit altijd zo is. Neen, er is wel degelijk iets bijzonders aan de hand: vandaag is de herdenkingsdag dat 70 jaar geleden de oorlog met Duitsland uitbrak. Al dat militaristische gedoe belemmert ons toeristen wel in onze bewegingsvrijheid. Zo is bijvoorbeeld het Rode Plein niet toegankelijk. Dat is natuurlijk erg jammer. Maar misschien maken we morgen een kans? Ludmilla vraagt het aan een soldaat die toezicht houdt, maar die geeft te kennen het ook niet te weten.....
Het hoogtepunt van de dag is het bezoek aan het Kathedralenplein, dat door de kathedraal van Maria ten Hemelopneming, de kathedraal van Maria Boodschap, ook wel de “goudgedekte” genoemd, de Aartsengelkathedraal, de kerk van Deposito van het Gewaad van Maria en de klokkentoren van Ivan de Grote omgeven is. Werkelijk een lust voor het oog.
Blikvangers zijn ook de grootste klok ter wereld “Tsaar Kolokol” met een afgebroken stuk van 11.000 kilo en het grootste kanon ter wereld “Tsaar Poesjka”. Ik heb zo mijn twijfels of “ter wereld” hier zo letterlijk moet worden opgevat.

Vandaag genoeg gezien. De bus brengt ons weer terug naar de boot.

23 juni Moskou, rondrit en metro.
Omdat gisteren het Rode Plein voor toeristen was afgesloten proberen we het vandaag nog maar eens. Maar we doen eerst een rondrit door de stad, met foto stops, want er valt natuurlijk veel te zien.
Zo bekijken we het ter ere van de overwinning op de Duitsers aangelegde fraaie Victoriepark met gedenkzuil en1418 fonteinen, één voor elke dag dat de tweede wereldoorlog voor Rusland heeft geduurd en we stoppen op een punt waar we uitzicht hebben op het Novodevichy klooster, wat een prachtig plaatje oplevert. Op de heuvel waarop de Lomonosov-universiteit is gebouwd, valt van een mooi uitzicht over de stad te genieten.
En dan brengen we een bezoek aan de Christus Verlosserkathedraal, die in de jaren negentig van de vorige eeuw werd herbouwd, nadat Stalin in 1931 de oude kerk heeft laten slopen en opblazen. De nieuwe kathedraal bestaat uit twee kerken: de onderkerk, de kerk van de transfiguratie, en een bovenkerk. Bijzonder fraai.

Dan staat de metro op het programma. Hier hebben we allemaal stuk voor stuk naar uitgekeken. Ludmilla gaat met ons mee en waarschuwt ons voor zakkenrollers. “Als een vreemde zich tussen onze groep dringt, dan meteen wegduwen. Wanneer dit niet gaat, dan roep je mij, dan duw ik wel”. Mooi gezegd toch van Ludmilla?

We duiken onder en stappen o.a. uit op de stations Plein van de Revolutie, Kievskaja, Novoslobodskaja en Komsomolskaja. De metro in Moskou werd aangelegd in de dertiger jaren van de vorige eeuw. De beste kunstenaars van de Sovjet-Unie werden ingeschakeld om de metrostations te verfraaien. En dat is gelukt! Prachtige kroonluchters, mozaïeken, beelden, schilderijen en glas in lood werken zijn er te bewonderen. Ware kunstwerken. Je kijkt je ogen uit.

Weer bovengronds aanbeland, staat de bus ons op te wachten en gaan we richting Rode Plein. Misschien hebben we vandaag meer geluk. Maar het zit ons niet mee. Weer afgesloten. Wat nu? Ludmilla besluit rond het Rode Plein te gaan lopen en dan via zijstraten een blik op het plein te werpen. Zo kunnen we toch een glimp opvangen van de Basiliuskathedraal, het beroemdste gebouw van Moskou, met zijn kleurrijke torentjes en kronkelende uivormige koepels.

Na nog een bezoekje aan het warenhuis GUM keren we weer terug naar de boot, voor het laatste avondmaal aan boord.

24 juni afscheid van Ludmilla en Rusland.
Ja, dan is er een eind gekomen aan deze mooie vakantie. Het zit er weer op.
Met de bus naar het vliegveld. We nemen afscheid van Ludmilla en bedanken haar hartelijk. Ze heeft ons veel over Rusland verteld en ons van veel mooie dingen laten genieten. Spa-sie-ba, Ludmilla!

Harry Smit